Op verzoek van de Stichting Schelpdierconferenties is een jury samengesteld met als taak de nominaties voor de duurzaamheid award voor het meest duurzaam werkend schelpdierkweek en/of -verwerkend en/of toeleverend bedrijf, te beoordelen. De jury bestaat uit Michiel Brillenburg Wurth (financieel expert, Van Lanschot Kempen), Bram Bierens (zelfstandig adviseur, o.a. op het gebied van visserijinnovatie) en Nathalie Steins (projectmanager Wageningen Marine Research Regiocentrum Yerseke).
De jury heeft 3 nominaties ontvangen en is op 11 januari 2024 bijeengekomen.
De genomineerden in de categorie Innovatie/Duurzaamheid zijn (in alfabetische volgorde):
De nominaties zijn beoordeeld op de onderdelen die gelden voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Dat zijn People, Planet & Profit. Hierbij werden de volgende criteria gehanteerd: duurzaamheid, innovatie, en ondernemingszin.
Duurzaamheid: Ecologische en sociale duurzaamheid zijn onderdelen van de meeste zakelijke strategieën geworden. Genomineerde hebben meer hebben gedaan dan de wettelijke vereisten en hebben zich daardoor ingezet voor de toekomst van de Nederlandse schelpdiersector. De genomineerde houdt in zijn bedrijfsvoering rekening met ecologische en sociale aspecten en heeft daarvoor een duurzame oplossing gevonden ten gunste van zichzelf, zijn werknemers en zijn klanten.
Innovatie: Innovaties kunnen variëren van het gebruik van nieuwe technologieën, nieuwe processen, nieuwe toepassing van apparatuur of het gebruik van bestaande technieken op een innovatieve manier, die duidelijk positieve resultaten voor het bedrijf hebben gegeven. De innovatie in een verwerkend bedrijf kan bijvoorbeeld liggen in een nieuw product of verpakking, het innovatief gebruik van technologie of het aangaan van een strategisch partnerschap.
Ondernemingszin: Het beheersen van de kosten en het vinden van manieren om een concurrentievoordeel te behouden en te maximaliseren vormt onderdeel van de bedrijfsstrategie. Innovaties hebben een concurrentievoordeel gecreëerd.
De jury heeft kennisgenomen van de ingediende voorstellen. Daarbij is opgevallen dat er minder inzendingen zijn dan 2 jaar geleden en dat er grote inhoudelijke diversiteit in de nominatie zat en de toegeleverde informatie nogal uiteenlopend van aard was. Niettemin is de jury tot de conclusie gekomen dat de toegeleverd informatie voldoende is voor een beoordeling. Tevens is geconcludeerd dat het aantal inzendingen niet toereikend is om verschillende categorieën te onderscheiden zoals Schelpdierkweek en Toeleveranciers en Verwerking.
De jury heeft de nominaties als volgt beoordeeld:
Murre & Padmos: Easyfarm Opbindmachine MZI systemen
Murre Technologies heeft al in 2015 de vraag gekregen van Padmos om samen met hen een opbindmachine te ontwikkelen die MZI netten tegen de buis opbindt. Op deze wijze kost het minder energie om de systemen naar binnen te slepen en voorkomt het dat er te veel vervuiling aan de netten groeit. In de oude situatie werd om de ongeveer 10 meter handmatig een touw rond de buis gegooid en vastgeknoopt. Dit is arbeid intensief en niet efficiënt omdat de boot moet optrekken en afremmen.
De machine wordt geopend en de buis met net wordt erin gelegd om vervolgens te sluiten. Met powerrollen wordt de buis met net door de machine getrokken. Door middel van een wikkelmechanisme wordt het net tegen de buis aangetrokken. Dit touw zit op een klos van rvs die hergebruikt kan worden doordat het na het afwikkelen weer op de klos wordt gespoeld. De machine is eenvoudig te bedienen doormiddel van een afstandsbediening. Na de bewezen techniek en efficiëntie van de opbindmachine zijn er meer kansen om deze bij andere bedrijven met MZI- systemen voor de winterberging in te zetten.
Duurzaamheid: blijkt uit met name op het sociale vlak, minder arbeidsintensief. Het kost minder energie om de netten binnen te halen. Ook het voorkomen van het optrekken en afremmen van de boot is duurzaam.
Innovatie: het opbindsysteem voorziet in een afname van vervuiling van de netten, minder inzet van arbeid en het voorkomen van het optrekken en afremmen van de boot.
Ondernemerszin: blijkt uit het gegeven dat het een verlichting is voor arbeidskrachten, dus Arbo technisch een vooruitgang.
Padmos Sea&Shore electronics: BRU-40 Luctor et Emergo
Van de BRU-40 zijn alle bestaande dieselmotor aandrijvingen omgebouwd naar elektrische aandrijvingen. Dit zijn twee hoog-rendement permanent magneet motoren voor de voortstuwing welke rechtstreeks de schroefassen aandrijven, een grote waterpomp en de hydrauliekaandrijving. De elektriciteit voorziening wordt verzorgd door één diesel generatorset. Hiermee zijn vier bestaande dieselmotoren vervangen door één dieselmotor. Afhankelijk van het vaarprofiel van het vaartuig worden door verschillende verbruikers, verschillende vermogens gevraagd. Waar eerst de dieselmotoren in hun eigen werkgebied veel moesten variëren om het gevraagde vermogen te leveren, wordt nu het werkgebied van de hoofd generatorset optimaal benut omdat die het vermogen moet leveren voor iedere verbruiker. Hiermee is een grote optimalisatie stap gezet voor de energievoorziening van het gehele vaartuig. De dieselmotor van het hoofd generatorset is voorzien van een Selective Catalytic Reduction (SCR) systeem op de uitlaat, waardoor de stikstofoxide (NOX) uitstoot met ruim 90% kan worden gereduceerd. Ook voor het SCR-systeem is de optimalisatie van het vermogen een groot voordeel. Wanneer de dieselmotor optimaal in zijn werkgebied draait, presteert het SCR-systeem over het algemeen ook op zijn best.
Duurzaamheid: Door het vervangen van vier dieselmotoren voor één dieselmotor is ook het technische onderhoud van het vaartuig verminderd. Waar eerst het totaal aantal draaiuren door vier dieselmotoren gemaakt werd, worden de draaiuren nu door één dieselmotor op de klok gezet. Er hoeft maar één dieselmotor te worden onderhouden in plaats van vier. Ook is door het gebruik van watergekoelde drives en elektromotoren het onderhoud aan de elektrische installatie geminimaliseerd. De grote vermindering van de uitstoot van NOX (stikstofoxide) is een winstpunt als onderdeel van de Europese en nationale stikstofopgave.
Innovatief: Een ander voordeel van de dieselelektrische configuratie is dat de energievoorziening kan worden aangepast wanneer alternatieve brandstoffen hun intrede doen in de scheepvaart. Door het gebruik van een common DC-bus is het relatief eenvoudig om welke energiebron dan ook aan boord te zetten en in te pluggen. De stap naar emissieloos varen wordt hierdoor een stuk kleiner.
Ondernemingszin: blijkt daaruit dat Padmos Sea&Shore steeds op zoek is naar milieuvriendelijker producten voor zijn klanten.
Superfood Zeeland B.V.: Seabased food/Seaburger
Te midden van de groeiende aandacht voor plant-based innovaties in de voedingssector, wordt een cruciale bron van duurzame grondstoffen vaak over het hoofd gezien: de zee. Seabased Food, van ondernemer Rem van den Bosch, biedt gemakkelijk te bereiden producten met duurzaam geoogste dierlijke en plantaardige mariene grondstoffen. Een van de bestaande producten is de Zeeuwse Mosselburger. Daarnaast worden zeven nieuwe producten gepresenteerd in de eerste week van maart 2024 tijdens de Horeca Beurs Zeeland.
Duurzaamheid: Mosselen, arm aan vet en rijk aan eiwitten, omega-3 vetzuren, vitamines en mineralen. Zij vormen een uitstekende vervanger voor rood vlees. Hun milieu-impact is ongeëvenaard, met 50 keer minder uitstoot van broeikasgassen dan een portie biefstuk.
Innovatie: De producten van Seaburger passen binnen de trend om consumenten te helpen bij het kiezen voor alternatieven voor vlees. Seaburger ontwikkelt momenteel zeven nieuwe producten met dierlijke en plantaardige mariene ingrediënten. Deze Seabased producten, ontworpen voor eenvoudige bereiding door koks, omvatten de Oester Bite, Zeekraal Kaas Bitterbal, Noordzeevis Burger met Zeekraal, product op basis van krab, Roodwierburger, Zeewierburger en Zeekraal-Uien product.
Ondernemerszin: Rem van den Bosch, gesteund door experts en partners, werkt aan een investeringsronde om personeel en operaties binnen Seaburger uit te breiden. In samenwerking met Impuls Zeeland, K+V en Prior streeft hij naar de oprichting van een Seabased assortiment vergelijkbaar met een vegetarische slager, met een lage milieubelasting en bijdrage aan CO2- reductie. Het is de ambitie om een relevante speler te worden met Seabased voedingsproducten gericht op foodservice. De komende 3-5 jaar richt het bedrijf zich op de horeca, voortbouwend op het tot nu toe behaalde succes.
Daarnaast merkt de jury op dat de ontwikkeling van de Seabased Food in lijn past met het thema van de conferentie.
